Güneş Enerji Santrali 2017-2018 Maliyetler ve Öngörüler
2017 yılı için pek çok tahmin yapıldı, yılın ilk günleri 2.200mW ve üzeri olur dediğimde inanmayanlar oldukça fazlaydı.
TEİAŞ a göre kurulu güç 2.647mW ama tahmini kurulu güç 3.000mW ı çoktan geçti. Ön kabul vermiş, geçici kabul bekleyen 1.000 den çok santral mevcut olduğunu biliyoruz. Şimdi tüm sektör paydaşlarımız ve yatırımcılar 2018 yılı ile ilerki yıllarda ne olacağını sorguluyor.
Bu sorunun cevabı için 2014 yılında bu yana sektörü doğru analiz etmemiz lazım, ve bu analizi sadece Türkiye için yapamayız. İlk grafiğe tekrar bakın, büyüme oranı nedir?
Örneğin 2017 yılında sektörün bu derece büyümesi gerçekleşirken bazı yatırımlar kimsenin dikkatini çekmedi.
2017 Yılı içinde benzinlik (kanopi üstü) çatı sistemleri gibi pek çok çatıda uygulamalar başladı, pek çok benzinlik kanopi üstüne tesis kurulumu, devreye almalar gerçekleştirdi. Bunlar güç olarak küçük gibi gelsede sadece Aygaz tesislerinin bir kısmı için yaptığım hesaplama 60mW tan fazla bir güce tekabül etmiştir.
Çok daha önemlisi maliyet düşüşü beklentisi ile yatırımcılar devlete satmak dışında sadece kendi iç tüketimleri içinde tesis kurmayı planlar hale geldi. Kocaeli gibi diğer illere göre düşük verimli bir ilde bile sadece bana 4 ayrı belediye çatı projesi hazırlamam için geldi ve bunlarda ana amaç tesis karı değil, toplumsal farkındalığı sağlamak, belde olarak solar enerji içinde yer almaktı.
Maliyet düştü mü ? Birazdan detaylı inceleyeceğiz.
2018, ve sonrası Sahaların 2017 pik değerinden sonra 2018 te azalması, çatı işlerinin artması beklense de tahmin üretmek oldukça zordur.
Çünkü saha için Lisansız hakkı alınmış ama yapılmamış proje sayısı oldukça fazladır. Kaçtır? Sanırım bunun cevabı ancak TEDAŞ tam doğru biliyordur.
Örneğin yukarıdaki resimdeki projenin olduğu Bilecik ilinde 100 bağlantı anlaşması imzalanmış, ama sadece 20 si 2017 yılında tesise dönüşmüştür. Geri kalan 80 adet bağlantı anlaşması???
Soru basit ama cevapsız, en azından benim için, tüm Türkiye’de bağlantı anlaşması yapılmış, resmi süreçleri bitmiş, ama tesise dönüşmemiş kaç mW daha saha projesi var?
GES sektörü rakamsal olarak büyük gözükse de , aslında çok küçük bir yatırımcı portföyüne sahiptir. 2017 yılında bu kadar çok yatırımın olması dağıtım bedelinden ziyade 2017 yılında daha çok yatırımcının GES’i farketmesidir, diyebilir miyiz?
Bu yatırımcılar elbette ilerki yıllarda da gelir garantili bu işe girmek isteyeceklerdir.
Üstelik dağıtım bedeli kaybı düşen maliyetler ile yatırımcıyı zarar ettirmeyecek boyuta ulaşmıştır.
*Yukardaki rakam 2018 de azda olsa artmış olsa da , herkesin ezberlediği rakamlar olduğu için kullanmak istedim.
31.12.2016 Tarihinde resmi gazetede yayınlanan bir tebliğ ile 2017 yılında GES bitirme krizi başladı. Yıllık yaklaşık olarak 120.000 TL fazladan gelir ödememek için 2017 yılı içinde tesisler bitmeliydi.
Bu hengamede kimse 1mW tesisin dünya piyasalarına göre 150-200.000$ pahalı kurulmasını ve hatta kalitesiz kurulumları önemsemedi.
Gerçektende bir anda oluşan rant nedeni ile GES kelimesi içeren her iş 2 katına kadar fiyat artışına uğradı.
Örneğin, 1 beton köşk binası 10.000 TL den, 20.000TL ye, Paneller de ise, Watt değeri 0,46$ dan 0,54$ a, gibi, her malzeme, çelik telinden, saha harfiyatına kadar ciddi arz talep dengesizliğinde zamlandı.
Ve şaşırtıcı olan 3.000mW ı geçen bu tesisler dağıtım bedeli az bile olsa belki de 2018 sonrası kurulan tesislere göre geç geri dönüş sağlayacaktı, bunu ise yatırımcılar 2018 ilk 3-4 ayında fark edeceklerdir.
Hesap basit aslında, ilave bedeli 1mW için 120.000 TL kabul edelim, 3,5TL/$ kur ile, 34.285$, 4 TL/$ kur ile 30.000$ yapacaktır. Ya kur 5 yılda 5 TL/$ olursa, 24.000$ a ulaşırsınız. Yani maliyeti 150.000$ artırdığınızda kuru 2018 i 1.yıl alıp 3,8 TL/$ ile başlayarak 4-5 yıllık dilimde artan kurdan hesaplarsanız, bu verdiğiniz fazla bedelin 5 yılda ancak dengelendiğini görürsünüz.
Yatırımcı tesis 150.000$ -200.000$ ucuzladığında 2017 yılına göre çok ciddi kaybı olmadığını fark edecek ve yatırımlar devam edecektir.
*ENH bedeli hariç ortalama hesaplamadır.
Zaten yatırımların devamı konusunda açılan panel fabrikaları, yerli invertör üretimine giren büyük gruplar, enerjiportali.com da yer alan satılık proje ilanları bir fikir verebilir. Sadece devlet garantisi ile 10 yıl satış değil, bitmiş santrallerin ise %50 bir kar marjı ile müşteri bulması bile yatırımcılar için ciddi fırsat anlamına gelmektedir.
2018 yılı ve önümüzdeki yıllar bizlere engel olmaya and içmiş tüm bürokratik eziyet süreçlere rağmen tam hız devam edecektir. Ülkemize ve Dünyamıza gelecek adına en temiz ve en zararsız bu enerji kaynağı için destek veren tüm meslektaşlarıma, sektör paydaşlarımıza katkıları için teşekkür ederim.
500 KW GES PROJESİ İÇİN YATIRIM YAPMAYI DÜŞÜNÜYORUM BROKRATİK İŞLEMLER VE MALİYET İLE İLGİLİ ŞUAN ARAŞTIRMA YAPIYORUM YARDIMCI OLURSANIZ SEVİNİRİM
Mail adresinize konu ile ilgili bilgi paylaşımı gönderiyorum. İyi günler dilerim.
Ayrica yeni yazi dizimin 1. Yazisi tamda bu konuyu anlatıyor.
http://gungor.net/2018/05/30/lisansiz-gunes-enerji-santrali-surecler-1-basvuru/
Merhaba Ges için yatırım yapmayı düşünüyorum araştırmalar içerisindeyim kurulum maliyeti ve devlet destekleme oranları, yıllık ortalama kâr hakkında Bilgi almak istiyorum acaba yardımcı olur musunuz?
Sinan Bey,
Maliyetler yazımda güncel maliyetleri zaten öğrendiniz. (2018 yeni maliyet) Kurulum yapılacak yerin ne kadar kazandıracağını (brüt olarak) Güneş Enerjisi Potansiyeli yazımdan öğrenebilirsiniz.
Geriye dağıtım bedeli ( 2018 dağıtım bedeli yazım), birde genel giderler, bekçilik, sigorta, ihtiyat akçesi, bakım giderleri kalıyor. Bir yazı dizim var, onun devamında bu kısımları da anlatacağım. Ama Türkiye ortalaması 1mW santral net geliri 180.000-200.000$ arasında gerçekleşmektedir. (0,133$/kW ile)
Mailim ; cuneyt@csgenerji.com
Merhaba Ges için yatırım yapmayı düşünüyorum araştırmalar içerisindeyim kurulum maliyeti ve devlet destekleme oranları, yıllık ortalama kâr hakkında Bilgi almak istiyorum acaba yardımcı olur musunuz?
Merhaba, bu konuda 2018 güncel maliyetleri ile ilgili bir yazım mevcut.
Yatırım maliyetlerinizi ve diğer yazılarınızı okudum. Genel olarak 1MWh tesisler için maliyet hesaplamışsınız. Benim sorum düşük güçler için maliyet aynı oranda azalır mı? Örneğin 1 MWh tesisin maliyetini 1 milyon dolar alırsak 50 kWh bir tesis bunun 1/20’si kadardır denilebilir mi?
Bir başka sorum ise düşük güçlere girmek mantıklı mıdır? Örneğin 20-50 kWh bir tesis için uğraşmaya değer mi ve amortisman süresi yaklaşık ne kadar olur?
Bilgileriniz için de teşekkür ederim.
Merhaba, ne yazık ki, oransal olarak azaltmak mümkün değil, öncelikle güç azalınca iş parakendeye dönüyor ve fiyatlar artıyor. Üstüne proje için neredeyse aynı rakamları ödediğiniz için, birim maliyetiniz ciddi artıyor.
Ama genel olarak 1mW oransal olarak güce uygulamanız, yatırım bedeline %25 civarında bir artırmak, proje bedelleri ise birebir aynı alınmalı.
Amortisman konusu ne yazık 21 Haziran sonrası hepsi için karanlık, artık dağıtım bedeli usd olarak değil, kaça alıyorsanız ona satmak şeklinde, bu durumda büyük güçler artık 13 yıl mı olur, 15 mi, küçükler 20 mi olur, inanın hesaplamaya elim varmıyor.
Gerçi gene de arkasından makul bir şeyler çıkar diye bekliyorum. Sektörü bu şekilde bırakmazlar ümidindeyim. Yoksa şu an kimse küçük güçte yatırım amaçlı bir şeyler yapmayacaktır.
Merhabalar Cüneyt Bey, bende Ges Yatirimi icin arastirma yapiyorum. Yaziniz kafami karistirdi?! 21 Haziran sonrasi karanlik derken ne demek istediniz? Hangi sartlara bagli bu yazdiginiz?
Aslında karanlık kısmı artık aydınlık, düşen panel fiyatları ile daha rahat bir yatırım modellenebilir. cuneyt@csgenerji.com
Merhabalar, 440 kwa KURULU GES PROJEMİ SATMAK İSTİYORUM YARDIMCI OLURSANIZ SEVİNİRİM. YOZGAT/BOĞAZLIYAN TEL:0553 508 38 50
Merhabalar, detayli Bilgi alabilirmiyim. Satis Fiyati? Senelik geliri, kac senedir calisiyor? Arsa büyüklügü?
Karaman Ayrancıda 500 KW GES PROJESİ İÇİN YATIRIM YAPMAYI DÜŞÜNÜYORUM BROKRATİK İŞLEMLER VE MALİYET İLE İLGİLİ ŞUAN ARAŞTIRMA YAPIYORUM YARDIMCI OLURSANIZ SEVİNİRİM
cuneyt@csgenerji.com adresime mail atabilirsiniz.