Herkes Güneş Enerjisi Santrali (GES) Kurabilir (mi)?
Ben çoğu zaman yaptığım gibi sonucu başta vermek istiyorum, herkes kendi çatısına güneş enerji santrali kurabilir.
Ama bu yol teknik açıdan ne kadar kolaysa, bürokratik açıdan bir o kadar engebeli olabilir. Bunu bilerek başlarsanız, engelleri bir bir aşmanız üzücü değil, sevindirici olacaktır.
Bu konuda pek şey okudunuz, araştırdınız, hatta ben başvuru aşamalarını yazdım, ancak sürekli yenilenen mevzuat nedeni ile bilgileri tazelemekte fayda var.
1. Teknik bilginiz yeterli değilse bir danışman edinin, bu danışman daha önce ges kurmuş, Güneş enerjisi mevzuat ve tekniklerine hakim olsun. Anahtar teslim bu aşamada anlaşmanız çok doğru değildir, denetim ve kurulum ayrı firmalarda olsa iyi olur.
2.Teknik bilginiz yeterli ise, bir danışman edinin, bu danışman teknik olarak sizi tamamlarken, teknik bilginizi pratik bilgileri ile desteklesin. kW birim fiyattan anlaşmak içinde doğru zaman değildir, proje çıkmalı, (bkz, Kilowattın kilosu kaça ?) ihtiyaçlar netleşmeli, metraj ve adetler belirlenmeli ama en önemlisi ihtiyaca göre bir şartname oluşturulmalıdır. Yoksa iş için aldığınız kW birim fiyatlı teklifler, elma, armut gibi farklı ürünlerin fiyatları olabilir, hatta daha sık olanı kapsamlarının farklı olmasıdır.
3. Kendi bölgenizdeki Edaş web sayfasına girerek, Lisansız Elektrik bölümünü dikkatlice inceleyin. Başvurda neler isteniyor, hangi evraklar aslı ile birlikte verilmeli, noter onaylı ne isteniyor, başvuruyu kim hangi evraklar ile yapabilir vb…
Hazır başlamışken yönetmelik’e göz gezdirsek mi?
Yönetmelik için tıklayınız.
4.İhtiyacınızı ve maksimum kurabileceğiniz gücü belirleyin.
a.)Yıllık enerji tüketiminiz ne kadar?
b.)Hangi tarifeye tabiyiz?
Tarife tabloları için tıklayınız.
Örneğin, Ticarethane (Perakende Tek Zamanlı Tek Terimli Enerji Bedeli) 59,47 kuruş, Dağıtım Bedeli, 21,14kuruş, toplam maliyet ; 80,62kuruş olarak görülür. Mahsuplaşma yaparken 80,62 kuruşa %10 kadar diğer bedelleri eklerseniz, kdv hariç 90 kuruş gibi bir maliyet çıkar, fazla enerjiyi ise bu tarifede 59,47 kuruştan satabiliriz.
c.)Enerji için ne kadar ödeme yapıyoruz, 1kW enerji bize toplam ne kadara mal oluyor ve dağıtım bedeli hariç enerji bedelimiz nedir?
Yukarıdaki işlemi kendi faturamıza yaparak, bir üsteki excel ile kıyaslıyoruz, birbirini doğrulamaları gereklidir.
d.) Sözleşme gücünüz ne kadar ? (Faturanızda genelde olur, olmaz ise dağıtım şirketinden öğrenebilirsiniz.) Bu sizin kurabileceğiniz maksimum yasal sınırı belirtir. Daha doğrusu demand güçte maksimum sınırınız budur. Bu gücü elde etmek için daha fazla kurmak isteyebilirsiniz. (Bkz, DC Güç artışı)
e.) Çatı alanınız ne kadar ? Burada en büyük hata doğrudan çatı alanını baz almak, bize net kullanım alanı lazım, bacalar, antenler, kuzeye bakan kısımlar (çok mecbur kalmadıkça) hariç olarak m2 bulmamız, bunun çatıya göre %80-90 kısmını baz almamız ve bu rakamı 2 ye bölerek sonucu 0,,400kW ile çarpmamız çatımıza sığacak santral ile ilgili yaklaşık bir fikir verecektir. ( 400w mono 72 hücre panel yaklaşık 2m2 alan kaplar, çatının net alanında %10 -20 azaltmak ise, müdahale , çatıda yürüme alanları bırakmak içindir) Bu ise fiziken kurabileceğimiz maksimum gücü tespit etmemize yarayacaktır.
f.) Çatı kaplama malzemenizin durumunu, gerçekte sizde görerek netleştirin, santral kurulduktan sonra hem sızıntının yerini belirlemek hem de nedenini belirlemek çok zor olacaktır.
g.) Artık ne kurabileceğimizi bildiğimize göre, ne üretiriz, bundan ne kazanırız hesaplayabiliriz. (Bkz: Üretim Hesaplama)
5. Bir bütçe yapma vakti, bütçe için şimdi kW birim fiyatları kullanabilirsiniz, güncel olarak 100kW a kadar tesisler için 800$/kW, 250kW a kadar 650$/kW, 250kW üstü tesisler için 550kW/$ ve altı fiyatlar almanız olası olacaktır. Kapsamı ise, çatıdan ana dağıtım panosu dahil AG ye kadar olacaktır. OG kısmını ve çatı düzenleme, yenileme işlerini ayrıca bütçelemeniz gerekir.
6. Başvuru formlarını doldurun, kritik konular için mevzuata hakim birine danışın. (Bakınız madde 1 ve 2)
10kW altı için…
7. Her ayın sonuna kadar gelen başvurular, bir sonraki ayın ikinci haftası gibi teknik kontrolden geçerek kapasite için TEİAŞ a gönderilir, bu süreci takip edin, eksik, yanlış evrak var ise düzeltmeye çalışın. (10kW altı için 3haftasına çağrı mektubu düzenlenir.)
8. 10kW üstü başvurunuz 2.ayın ikinci haftası gibi TEİAŞ kapasite inceleme sonrası çağrı mektubuna dönüşür. 10kW altında 90+90 gün, üstünde 180+180 gün içinde projenizi onaylatmanız ve bağlantı anlaşması yapmanız gereklidir.
9. Burada önemli bir konu belediye onay yazısı alınmasıdır, bunun için imar, yapı ruhsatı vb.evraklara ihtiyacınız olacaktır.xx90+90 veya 180+180 gün diye belirtmemiz için 10kW altı için ilk 90 gün veya 10kW üstü için ilk 180 gün içinde Edaş a bir proje girmeniz lazımdır, +süre ise ilk 90 yada 180 gün dolmadan süre uzatımı dilekçesi vererek gerçekleşir.
Tüm bu süreçleri doğru yaparsanız, 10kW altı için 1 yıl, üstü için 2 yıl size tesis kurulumu için süre verilmiş olur.
Elinizde onaylı proje, malzeme listesi, miktarı, ve şartnamesi, çağrı mektubunuz, bağlantı anlaşmanız mevcut.
İşte şimdi fiyat teklifi alabilirsiniz. Teklif alırken işi denetleteceğinizi belirtmeniz faydalı olacaktır.
Güç sizinle, güneş hepimizle olsun.
Cüneyt Selçuk Güngör