Lisansız Elektrik Üretim Bedeli Oyunlar

Solar sektörü üzerinde bazı oyunlar, bazı hesaplar dönüyor, 2017 sonuna kadar kurulacak olan santraller için bir nebze olsa umut var gibi. Ama 2018 yılında kurulacak santraller, dolar çok artmaz ise kurulamayacak…

Son yazacağım ilk başta yazayım, bu yıl yapılan GES Tesisleri daha değerli olacaktır, çünkü onların kaybı 2018 den sonra yapılacaklara göre oldukça düşük gözüküyor.

İşletmede olan ve 31 Aralık 2017 sonuna kadar geçici kabulü yapılacak lisanssız güneş enerjisi santralleri için sistem kullanım bedelleri 0,7 kuruştan artırılarak 2.56 kuruş/kWh, 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren geçici kabul alacak santraller için ise 10.25 kuruş/kWh olarak belirlendi.
Dolar kuruna göre elbette bu rakamların etkisi yıllar içinde değişecek, 1 USD= 3.55 TL olarak kabul edersek USD bazlı 10 yıllık alım garantilerini aşağıdaki rakamlardan varsayabiliriz.
0.126 USD/kWh -> 2017 sonuna kadar
0.104 USD/kWh -> 2018’den itibaren

Daha basit bir hesap ile, mWh de 7 TL devlete öderken, şimdi 25 TL, eğer santrali 2017 den sonra kurarsanız 102 TL ödeyeceksiniz. Dolar kurunun artışı ile 2017 sonuna kadar kurulan santral çok fazla etkilenmez diye düşünüyorum, 4,2$ dan hesaplasak 25/4,2=5,95$ yapar oda mWh için 6$ lık bir gider demektir. Bu ise yıllık yeni bir 9.000$ gibi ilave gelir kaybına denk gelir (Bizim dizayn ettiğimiz santraller bu gelir kaybını bir şekilde telafi edecektir. Reklamlar 🙂 )

!!! iyi mühendislik, her zaman gelir kaybına en iyi çözümdür…!!!

 

Ama;

Şimdi 133$ gelir ile, 7 TL gideriniz varken, 5 yılda geri dönen santraliniz, 133$ da 102 TL süpriz gider açar ise (2018 de geçici kabulü yapılacak santral sahibi için) kaç yılda yatırım geri dönüşü sağlar?

 

Kara bulutların bir an önce dağılması dileğiyle….

 

Yazının buradan sonrası sektör profesyoneli arkadaşlarım için;

Kasım ayının son günlerinde EPDK Başkanı Sayın Mustafa Yılmaz’ın Lisanssız Elektrik Üretiminde sistem kullanım bedellerinin çok düşük olduğu, söz konusu bedelin yaklaşık on katına kadar arttırılabileceğini basına açıklaması ile içimize attığı korku tohumları , 31.12.2016 tarih ve 2 nolu mükerrer sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 29.12.2016 tarih ve 6838 sayılı Kurul Kararı ile açıklığa kavuştu. Resmi gazeteyi okumak için tıklayınız.

Bir es vererek, hatırlatma yapalım 2016 Kasım ayında EPDK Başkanı Mustafa Yılmaz’ın açıklaması:

Başkan açıklamasında;

“Lisanssız elektrik üretiminde şu an sistem kullanım bedeli gerçekten yok denecek seviyede ve bu da bizim diğer tüketicilerin üzerine yük olarak biniyor….. Ne yazık ki sistem kullanım bedelinin düşük tutulması uygulaması, sektör tarafından bir gelir kalemi olarak telakki edildi ve bu da çok yanlış bir şey. Bu hususta ciddi bir düzenlemenin eşiğindeyiz ve orada kararlıyız….. Sistem kullanım bedellerini olması gereken normal seviyelerine getireceğiz, burada yaklaşık 10 kat artış söz konusu olabilir. Bu hususta gereken tedbirleri hemen alacağız, yılbaşından önce inşallah bu konuda EPDK gereken adımı atacaktır. Bunun sistemin dengelenmesi açısından da önemli bir karar olacağını düşünüyorum.”

Devam ediyoruz, 29 Aralık 2016 tarih ve 29933 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 26.12.2016 tarih ve 6808 sayılı Kurul Kararı ile Dağıtım Lisansı sahibi Tüzel Kişiler ve Görevli Tedarik Şirketlerinin, Tarife Uygulamasına İlişkin Usul ve Esaslarda değişikliğe gidilmiştir. Söz konusu düzenlemenin 16. Maddesinin ikinci fıkrası;

“21 inci maddede belirtilen bağlantı durumuna göre, dağıtım sistemi kullanıcısı üreticilere üretim faaliyetleri için dağıtım bedeli, güç bedeli ve gerekmesi halinde güç aşım bedelinin yanı sıra bu maddenin üçüncü ve dördüncü fıkralarında belirtilen koşullar çerçevesinde reaktif enerji bedeli de uygulanır. Elektrik Piyasası Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının b bendi kapsamındaki lisanssız üreticilere uygulanan dağıtım sisteminin kullanımına ilişkin bedeller, üretim tesislerinin sistem üzerinde oluşturdukları ek maliyetler dikkate alınarak farklılaştırılabilir. Söz konusu lisanssız üreticilere dağıtım sisteminin kullanımına ilişkin bedeller, 31/12/2017 tarihinden önce geçici kabul alan tesisler için 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Enerjisi Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun kapsamında belirlenen fiyatlardan yararlanılan süre boyunca Kurul tarafından belirlenecek oranda indirimli uygulanır.”

Bu karardan sonra yayımlanan yeni tarifelerde Dağıtım Sisteminden bağlı üreticiler artık Lisanslı ve Lisansız olarak ikiye ayrılmıştır, nasıl mı?

1 – Lisanslı üreticiler;  Tek terimli ve çift terimli tarife belirleyebilme hakları devam etmektedir. 2017 yılında tek terimli tarifeyi seçen lisanslı üreticiler için dağıtım bedeline yaklaşık %18 oranında zam yapılmış ve söz konusu bedel 0,8969 kr/kWh olarak belirlenmiştir. (2016 yılına kadar Lisanssız üreticiler için de aynı bedel uygulanmakta idi)

2 – Lisanssız Üreticiler;

Kurul Kararında “Elektrik Piyasası Kanununun 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının b bendi kapsamındaki lisanssız üreticiler için sadece tek terimli dağıtım tarifesinin uygulanmasına ve 31/12/2017 tarihinden önce geçici kabul alan tesisler için 10/5/2005 tarihli ve 5346 sayılı Yenilebilir Enerji Kaynaklarının Elektrik Üretimi Amaçlı Kullanımına İlişkin Kanun kapsamında belirlenen fiyatlardan yararlanılan süre boyunca söz konusu tarifeler üzerinden %75 oranında indirim uygulanmasına” denilmektedir.

a.)  Daha önce tarifede bulunan Tek Terimli-Çift Terimli tarife uygulaması kaldırılmıştır.

b.) 31.12.2017 tarihinden önce devreye giren santraller için indirimli bir tarifede değişiklik yapıldı. Buna göre şu anda faaliyette olan ve 2018 öncesinde geçici kabul alan tesislerin dağıtım bedeli 2,5628 kr/kWh olarak tespit edildi.

Söz konusu tutar 2016 yılında 0,7597 kr/kWh olarak uygulanmakta idi. Bu durumda 2017 yılı için %237 oranında zam gelmiş olup 3,37 kat bir artışa denk gelmektedir. 10 kattan sonra bazılarınız hatırlar, 4 kat gibi söylemler duymuştuk. Böylece dedikodular gerçek çıkmıştır.

01.01.2018 tarihinden itibaren geçici kabul yapılacak lisanssız üretim tesislerinde ise dağıtım bedeli 10,2510 kr/kWh olarak belirlenmiştir. Söz konusu tutar özel tedarikçilerden enerji alan tüketiciler için, orta gerilimden bağlı tek terimli tarifede bulunan ticarethane abone grubu ile eşitlenmiştir.

Bu tutara göre ise yaklaşık %1250 artış anlamına gelmekte olup yaklaşık 13,5 katlık bir artış meydana gelmiş olacaktır.

Dağıtım bedeli haricinde lisanssız elektrik üreticilerinin Lisanssız Elektrik Üretim Yönetmeliğinin 31. Maddesinin 2. Fıkrası kapsamında, ilgili şebeke işletmecisi ve Görevli Tedarik Şirketlerine ödemesi gereken yıllık işletim bedeli bulunmaktadır. Söz konusu bedeller yıllık olup Temmuz ve Aralık aylarında 2 taksit olarak ödenecektir. Bu bedeller 2016 yılında sadece Görevli Tedarik Şirketine ödenmekte iken 2017 yılından itibaren dağıtım şirketine de ödenecektir.

Yapılan son tarife düzenlemesi ile lisanssız üreticilerin Dağıtım ve Görevli Tedarik Şirketlerine ödeyeceği bedelleri bir örnekle somutlaştıracak olursak;

1000 kW kurulu gücü bulunan, yıllık üretim ise 1.600.000 kWh olan bir lisanssız üretim tesisinin 2016 yılında ödediği ile 2017 yılında ödeyeceği bedelleri karşılaştırdığımızda;

Buna göre 2016 yılında 3.758,6 $ ödeyen tesisin 2017’de ödeyeceği tutar 12.451,0 $ a yükselecektir.

01.01.2018 yılından sonra devreye girecek bir lisanssız üretim şirketinin ödeyeceği bedel ise;

Ges tesisimiz 47.597,1 $ Dağıtım ve Sistem İşletim Bedeli ödeyecektir.

Söz konusu bedellerin 3,5 TL ABD Doları döviz kuruna göre ödeyecekleri birim bedeller ve elde edecekleri net tarife tutarı aşağıdaki şekildeki gibi olacaktır.

Ancak yazının başında belirtmiştim, 2018 yılına kadar daha ne kadar kanun, yönetmelik çıkar bilinmez, Lisansız sektörünün bir miktar daha büyümesine imkan verilmesi için bu gelirlerin azaltılması uygulamasını 3-4 yıl kadar ertelemek, daha sonra ise 100kW altı tesisleri teşvik ederek, lisans bedellerini makul seviyelere çekmek bizi yenilenebilir enerji sektöründe bir seviyeye getirebilir.

 

 

***2018 bedeller;

6 thoughts on “Lisansız Elektrik Üretim Bedeli Oyunlar

  • Mart 23, 2017 tarihinde, saat 6:30 am
    Permalink

    Merhaba Güngör bey,
    LUY yönetmeliğinin 5. maddesini 1. fıkrasının ç bendine göre “Ürettiği enerjinin tamamını iletim veya dağıtım sistemine vermeden kullanan, üretimi ve tüketimi aynı ölçüm noktasında olan, yenilenebilir enerji kaynaklarına dayalı üretim tesisleri” nin resmi tatillerde şebekeye verdiği elektrik hangi nasıl mahsuplaşır?

    Yanıtla
  • Geri bildirim: Dağıtım Bedeli indirimi 2018’e uzatılmadı.

  • Eylül 6, 2018 tarihinde, saat 11:09 pm
    Permalink

    abi… şimdi ben bir tesis kurmayı düşünüyorum. bu tesise 1milyon liralık bir yatırım yapıp ben burayı açıcam. bana ortalama 180.000 tl civarında bir elektrik üretimi sağlayacak bu tesis. ben bu üretilen elektriği devlete sattığım zaman bugünkü dolar kuruyla söyleryeyim 27.000 dolar yıllık ödeme yapmam gerekiyor. zaten 180bin liralik getirisi olan bir tesisin 165.000lirasını ödenecek dağıtım bedeli olarak almak ne kadar doğru beni bi aydınlatın şu konuda umarım yanlış konuşuyorumdur.

    Yanıtla
    • Eylül 24, 2018 tarihinde, saat 12:38 pm
      Permalink

      Yukarıdaki yazımda ve,

      Yazımda sorunuzun cevapları var diye düşünüyorum. Yatırım kararını vermek isterseniz, http://www.csgenerji.com

      Yanıtla

muhammed ali için bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir