Güncel GES Maliyetler (Haziran 2018)
Seçimler, dolardaki ani yükseliş solar sektörünü tüm sektörler gibi olumsuz olarak etkiledi. Birde 2018 dağıtım bedeli indirimi iptali gelince sektörde ciddi bir durağanlık hakim. Aslında geçen sene dağıtım bedeli hakkında çok konuştum, pek çok yatırımcımıza satınalmaları tamamlamadılar ise, yatırımlarını 2018 e ertelemelerini tavsiye ettim. Nedenine gelirsek,
Dağıtım bedeli hatırlatma;
Bakın bu resimi paylaştığımda $ sanırım 3,6TL falandı, kabaca 0,03$ olmuştu, şimdiki $ ile 4,70 TL dersek, 0,0218$ gibi bir rakama denk gelir. Yani devletin geri aldığı indirim dolar artışı ile geri dönüyor. (Bu kur meselesini 2017 eylül-aralık arasında çok konuştuk. Ges santrali geliri USD ile, yatırımınızı hayata geçirdikten dolar artıkça TL bazda geliriniz yükselecektir.)
Geçen yıl dağıtım bedeli indirimine yetişsin diye 1,15 mW santrali 1.350.000$ maliyete kadar kuran yatırımcılar gördüm ve hep itiraz ettim. Çünkü dağıtım bedelinden kaybınızın 5 yıllık tutarını gidip tedarikçilere veriyorsunuz, kur değişimi ile belkide çok daha fazla yıllık bedele denk gelir diye. Güncel durum itibarı ile maliyetlerde düşünce, aslında 2018 asıl GES yatırım yılı oldu. Yatırımcı farkında mı? işte bu yazı farkında olmayan yatırımcılar için.
Peki bu arada maliyetler nasıl değişti ? Hala 1mW 1milyon usd mi? 1,15 mW kuran yatırımcı 1.150.000$ ödeyecek mi? Peki bu değişimin sektöre yansıması nasıl?
Sırayla başlayalım, çağrı mektubu , bağlantı anlaşması , imar izni vs. hallettik, projeye başlıyoruz. Aslında 1 dk. önce başka bir konu da var, acaba onu mu konuşsak, tamam proje devri bitmeden yasak ama sonuçta bir şekilde ileri tarihli devir yapılıyor. Peki bu aralar proje devir bedelleri ne civarda?
Solarex sırasında bu rakamlar 1 mW için 200.000$ a kadar çıktı, ama sonrasındaki ülkesel gelişmeler bu alanı da etkiledi, şu an 100.000 altında proje bulunabiliyor. Bir parantez açalım,
TOPLAM ÇAĞRI MEKTUBU VERİLEN GES KAPASİTESİ (MW) 6431,34
RES KAPASİTESİ 190,39
TAHSİS EDİLEN MAKSİMUM GES+RES KAPASİTESİ (MW) 6697,86
YÖNETMELİĞİN MADDE-7 KAPSAMINDA ÇAĞRI MEKTUBU VERİLEN GES+RES KAPASİTESİ (MW) 169,51
Merak edenler için link;
Peki güncel durum nedir;
Ges ile ilgili kurulu güç nasıl değişti ?
Parantezi kapatıp devam edelim.
1,15 mW Santral Maliyetler | |
Çit | |
Kamera | |
Time lapse vb. | |
Led aydınlatma | |
Konteyner | |
Jenerator (geçici) | |
Jen.Yakıt | |
Aydınlatma Geçici | |
Personel giderleri | |
Araç+yakıt giderleri | |
Paratoner veya saha işleri | |
Mıcır, yollar, temel düzenleme | |
İtfaiye raporu | |
Yangın tüpü | |
Güvenlik Bekçi | |
İş Güvenlikçi | |
Çelik Kons, montaj ekipmanı | |
Elektrik işleri, AC-DC | |
Kompanzasyon, Scada | |
Kuş Kovucu | |
Selvaz/Emo/Meger | |
Su Deposu | |
Rogar Kuyusu | |
Genel giderler | |
Sigorta | |
İnvertör | |
Panel | $ 437.000 |
İşçilikler | |
Maliyet toplamı | |
1,15 mW Genel Toplam | $ 950.992 |
1 mw için | $ 826.949 |
* Saha harfiyat, enerji nakil hattı, resmi ve gayrı resmi harçlar yazılmamıştır.
Maliyetlerin kırılımını özellikle vermek istedim, çünkü bazen yatırımcı rakamlara inanmıyor, yazılı tüm giderler örnek bir tesisimin iş bitimi özet tablosundan alınmıştır.
Bu arada Panel fiyatını 0,38$/watt kabul ettim. Daha düşük fiyatlarda bulunabilir, ama güncel durum için bu optimum fiyat olarak kabul edilmelidir diye düşünüyorum. (Fiyat – Performans -Kalite)
Hatta belkide 0,40-41$/watt olarakta alınabilir.
Sonuçta 1 mW için ciddi maliyet düşüşü olmuş gözüküyor. Proje bedelini bile ekleseniz, santral geri dönüşü yeni dağıtım bedeli ile bile olsa mevcut kurlar ile 2017 de neyse o, süre değişmedi, tüm Türkiye ortalaması için 6 yılın altında bir fizibilite görmeniz şaşırtıcı olmayacaktır.
Ama kredi faizleri? Kredi vermeyen bankalar ? Sektördeki sorunlu firmalar ?
Artık onuda başka bir yazıda ele alırız.
Bol güneşli günler dilerim…